Tin tức cập nhật liên quan đến thượng thư bộ công
Lời đồn về ngôi mộ quan thượng thư
Ông Trần Văn Thái sinh tại xã Ngọc Giáp, tổng Phú Quý Hạ, phủ Thăng Bình, H.Hà Đông, tỉnh Quảng Nam (nay thuộc thôn Lộc Ngọc, xã Tam Tiến, H.Núi Thành, tỉnh Quảng Nam). Không rõ năm sinh, chỉ biết ông mất vào năm Gia Long thứ 9 (1810).
Sách Đại Nam thực lục có ghi về sự qua đời của ông như sau: “Thượng thư Công bộ Thống quản thủy quân là Trần Văn Thái chết; tặng tham chính. Lấy binh đưa đám tang về làng, cấp cho 3 người mộ phu”. Theo sắc phong đề ngày 13 tháng 3 năm Gia Long thứ 9, ngay sau khi ông mất, triều đình ban tặng tước đầy đủ là: “Sùng tiến Tuyên lộc đại phu, Trụ quốc tham chính, Quý Đức hầu”. Căn cứ vào năm mất và cách xưng gọi trong sắc phong này ghi nhận ông là bậc “kỳ niên thạc đức” (tuổi cao, đức lớn), thì ít nhất ông mất khi đã trên 60 tuổi.
Mộ quan Thượng thư Trần Văn Thái
Gia tộc của ông Trần Văn Thái tại thôn Lộc Ngọc xác định rằng: Xưa kia, khi quan thượng thư qua đời, triều đình đưa linh cữu từ kinh đô Huế về, có cả đoàn thuyền hộ tống hùng hậu, theo cửa biển (có thể là cửa An Hòa - nay thuộc xã Tam Hải, H.Núi Thành) và theo đường sông về quê nhà. Để đưa linh cữu từ bờ sông Trường Giang vào động cát an táng, triều đình lệnh cho dân binh đào cả một con kênh thẳng dài gần 500 m. Dấu vết của kênh đào vẫn còn trên cánh đồng thôn Lộc Ngọc hiện nay. Riêng việc xây dựng lăng mộ cũng có những lời đồn đại, như dưới lòng lăng mộ tại bốn góc có xây bốn trụ đèn đặt bồn dầu phụng để thắp khi an táng xong. Thậm chí, còn tin đồn rằng có cả việc chôn theo người hầu…
Mộ quan thượng thư là một trong những mộ cổ thời nhà Nguyễn vào loại lớn nhất còn tồn tại trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. Mộ xây bằng chất liệu đá xanh, tô vôi sò kết hợp các chất kết dính. Cấu trúc ngôi mộ cổ hai lớp, vòng ngoài hình chữ nhật, vòng trong hình ô van.
Vòng ngoài có chiều dài trên 15 m, chiều ngang 12,8 m, bờ thành dày 1 m. Phía trước có bình phong với chiều ngang đo được 5,9 m, chiều cao chưa thể xác định do đã bị vỡ phần đầu. Vòng trong bao bọc ngôi mộ có chiều dài 8,2 m, ngang 5,72 m. Bình phong trên đầu mộ cao 1,7 m, rộng 3,3 m.
Đáng tiếc trải qua thời gian dài không được sửa chữa, bảo quản kỹ, lại thêm tác động của bom đạn thời chiến tranh nên nhà bia và ngôi mộ chính bị hủy hoại, các phù điêu, họa tiết bị bào mòn không còn rõ nét. Thiết nghĩ, chính quyền địa phương sớm có biện pháp trùng tu đúng nguyên bản và bảo quản
quan thượng thư một cách tốt hơn.
Theo nghiên cứu của thạc sĩ Nguyễn Văn Bảy - giảng viên ngữ văn tại Trường đại học Quảng Nam, năm 1793 Gia Long kéo quân từ Gia Định ra tấn công thành Quy Nhơn của Tây Sơn. Thời điểm đó, Trần Văn Thái giữ chức Cai bạ kiêm Công bộ của Thủy quân Tây Sơn đóng ở Quy Nhơn, khu vực đầm Thị Nại. Ông chuyên trách chế tạo, quản lý các chiến thuyền - công việc mà sau này Gia Long chủ yếu cũng giao cho ông thống quản. Trong lực lượng của Tây Sơn, nhất là giai đoạn Nguyễn Huệ cho quân đuổi theo quân nhà Nguyễn trong buổi đầu Nguyễn Ánh gây dựng lại lực lượng ở Gia Định, đặc biệt là trong chiến trận Rạch Gầm - Xoài Mút đánh tan 2 vạn quân Xiêm - Nguyễn (1785), thì thủy quân và các chiến thuyền của Tây Sơn là lực lượng có vai trò vô cùng to lớn, mang tính chất quyết định. Việc Trần Văn Thái đã từng giữ chức Cai bạ kiêm Công bộ của Tây Sơn, chứng tỏ ông là một trong những người đóng vai trò không nhỏ vào việc phát triển thủy quân, nhất là tham gia chế tạo thuyền chiến.
Tuy nhiên, sau khi Quang Trung qua đời (1792), triều Tây Sơn nhanh chóng suy yếu. Lợi dụng cơ hội này, Nguyễn Ánh đã quay lại gầy dựng và phát triển lực lượng để phản công Tây Sơn. Nhiều tướng lĩnh của Tây Sơn đã theo Nguyễn Ánh, trong đó có Trần Văn Thái. Từ khi gia nhập vào lực lượng Nguyễn Ánh cho đến khi triều Gia Long ra đời, công việc chính của Trần Văn Thái đều liên quan đến việc xây dựng và quản lý thủy quân, thuyền chiến.
Trước khi diễn ra trận tấn công vào Thị Nại và thành Quy Nhơn lần thứ ba (1799), Trần Văn Thái được Nguyễn Ánh giao đóng thuyền chiến. Sau khi chiếm thành Quy Nhơn, Nguyễn Ánh vẫn còn lo ngại viện binh Tây Sơn từ Phú Xuân kéo vào (với các tướng thiện chiến là Trần Quang Diệu, Võ Văn Dũng chỉ huy), nên đã cho các tướng như Phạm Văn Nhân, Võ Di Nguy và Trần Văn Thái thống lãnh thuyền binh theo Đông cung Cảnh về Gia Định trước. Thời gian sau đó cho đến khi Nguyễn Ánh chiếm lại Phú Xuân và tiến ra bắc chấm dứt triều Tây Sơn, công việc chủ yếu của Trần Văn Thái là phụ trách chế tạo và cai quản các đội thuyền binh tham gia các trận chiến, vận tải lương thực… Trong một trang gia phả kể hành trạng của ông có ghi: “Ông là người có tài khéo, phàm các quy thức chế tạo thuyền chiến đều từ tay ông mà ra”.
Thông tin về ngôi mộ cũng như thân thế sự nghiệp của quan Thượng thư Trần Văn Thái do thạc sĩ Nguyễn Văn Bảy - giảng viên ngữ văn tại Trường đại học Quảng Nam cung cấp. Ông cũng là nhà biên dịch Hán Nôm đang cộng tác với Trung tâm di tích và danh thắng Quảng Nam, Bảo tàng tỉnh Quảng Nam.
(vhds.baothanhhoa.vn) - Xuất thân trong gia đình “danh gia thế phiệt”, là con trai của thầy dạy ba vua - Phúc Khê Tướng công Nguyễn Văn Nghi, nhưng khác với cha mình, Đăng Quận công Nguyễn Khải lại lựa chọn cung kiếm để lập thân và làm đến chức Thượng thư Bộ Binh, trở thành bậc “Quốc lão tham dự triều chính”. Với làng Kim Bôi (thuộc Tứ Bôn - nay là xã Đông Thanh, huyện Đông Sơn), ông còn là vị Thành hoàng làng “Thượng đẳng phúc thần” được Nhân dân tôn thờ.
4bulSHbhu61DTEFTU+G7m+G7sVBpSVRMReG7seG7p31JTkjhu6194buY4butaUjGr+G7ok5H4butVEjGr+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63hurNI4bqiSeG7reKAnGlJw4pO4butUEhPTkfhu63EkEnhu61N4buMSeG7rUNI4buQTuKAneG7pS9IduG7p+G7pVDhu61DTEFTU+G7m+G7sVDDoEVBROG7seG7p+G7j1XhuqRU4butVEjDgk7hu61UUk9OR+G7rUdJQeG7rcSQw4xOSOG7reKAnERBTkjhu61HSUHhu61USOG6vuG7rVBISeG7hlTigJ1z4butTMOA4butQ09O4butVFJBSeG7rUPhu6ZB4butVEjhuqZZ4butROG6oFnhu61CQeG7rVZVQeG7rS3hu63hu4VIw5pD4but4bqzSMOK4butacav4buaTkfhu61Dw5ROR+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63DssSCTuG7reG6pUdISXPhu61OSMavTkfhu61LSMOBQ+G7rVbhu5pJ4butQ0hB4butTcOMTkhz4butIsSCTkfhu61mVeG6rE7hu61Dw5ROR+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63hurNI4bqiSeG7rUzhuqBJ4butTOG7sEHhu61DSOG7jE7hu61DVU5H4butS0nhur5N4butxJDhu4Lhu61M4bqsUOG7rVRIw4JO4butVsOA4butTMOATeG7rcSQ4bq+TuG7rUNI4buoQ+G7rWlIxq/hu6JOR+G7rVRIxq/hu6194buY4butfUlOSHPhu61UUuG7nuG7rVRIw4BOSOG7rULhuqxD4but4oCcZlXhu5BD4butTMODT+G7rVRIQU3hu61E4buw4butVFJJ4buAVeG7rUNIw41OSOKAnXThu63DsuG7mknhu61Mw4BOR+G7reG6s0lN4butfcOUSeG7rcO6VEhV4buYQ+G7rWnhu6jhu619w5RO4butLeG7rU5BWeG7rUzDgOG7rVjDg+G7rSLDlE5H4butaUhBTkhz4butSFVZ4buGTuG7rSLDlE5H4butaMagTsO5c+G7rcOUTkfhu61Dw5JO4butTMOA4butVuG7iuG7rWlIw4BOSOG7rUhPw4BOR+G7rUzDgE5H4but4oCcaUjGr+G7ok5H4butxJDhurJOR+G7rVBIw5pD4butVEjhuqZO4oCd4butxJDGr+G7okPhu63huqVIw4JO4butRMOCTuG7rVTDlE7hu61USOG7nHThu6UvUOG7p+G7pVDhu61DTEFTU+G7m+G7sVBbQVBUSU9O4bux4bun4bulSU1H4butQ0xBU1Phu5vhu7FEVEhVTULhu61JW0VOVEVS4bux4butU1RZTEXhu5vhu7FXSURUSHHhu63hu7Xhu6/hu69QWHLhu61IRUlHSFRx4buteeG7s+G7tVBYcuG7seG7rVNSQ+G7m+G7sS8vQ0ROdEJBT1RIQU5ISE9BdFZOL0RFU0tUT1AvTkVXUy93d3fhu7MvduG7teG7tUTDveG7r+G7uXZ5ecO9VHnDvXnhu6/hu7NM4buvdEpQR3BS4bubeXnhu7Xhu7Hhu61BTFThu5vhu7F9SU5I4butfeG7mOG7rWlIxq/hu6JOR+G7rVRIxq/hu63huqVHVVnhu4RO4but4bqzSOG6oknhu63igJxpScOKTuG7rVBIT05H4butxJBJ4butTeG7jEnhu61DSOG7kE7igJ3hu7Hhu61XSURUSOG7m+G7seG7teG7r+G7r+G7seG7rUhFSUdIVOG7m+G7sXnhu7Phu7Xhu7Hhu60v4bunXUnhu61Uw41DSOG7rUzhu4pDSOG7rVPhu6zhu61WxIJO4butSMOTQeG7rcSQ4buATuG7rVRI4bucc+G7rUJJQeG7rUvDneG7rSLEgk5H4butZlXhuqxO4butQ8OUTkfhu63huqVHVVnhu4RO4but4bqzSOG6okl04bulL1Dhu6fhu6VQ4butQ0xBU1Phu5vhu7FQfU9EWeG7seG7p+G7pVNUUk9OR+G7p+KAnGlJw4pO4butUEhPTkfhu63EkEnhu61N4buMSeG7rUNI4buQTnR0dOG7rUdJw5pQ4butTkjDgOG7reG6tcOK4butQ+G7pk5H4butQ+G7kOG7rUfhu5BD4butTsav4buaQ+KAneG7pS9TVFJPTkfhu6fhu6UvUOG7p+G7pVDhu61DTEFTU+G7m+G7sVB9T0RZ4bux4bun4bq14buKQ0jhu61T4bus4butUEhPTkfhu61LSeG6vk7hu61Ew4JO4butVOG7mEPhu63EkMOD4butQ0jhu6hOR+G7rU1JTkhz4butVsavxqBOR+G7rVRSSeG7gFXhu61NVeG7kE7hu63EkMav4buiQ+G7rVbhu65OR+G7rU3huqBOSHPhu61OR0/DgEnhu63igJzDslVB4butU8OBTkfigJ3hu61USMOM4butTFXDlE7hu61D4bqmTuG7rUPDk+G7reKAnGnDlEnhu61ISeG7gE7igJ104but4bqlSMOA4butw6DhuqxV4but4bq1w4rhu61TQVXhu61USOG7nEnhu61HSUFO4butVEjhu4pOSOG7rVRS4buK4butxJDDg+G7rUtIw5ROR+G7rVRSw4FOSOG7rUtI4buOSeG7rVPhu7Dhu61TVVnhu61Z4bq+VXPhu61CSeG6vk7hu61MT+G6oE504butw6FJQUnhu63EkE/huqBO4but4bq1w4rhu61UUlVOR+G7rUjGr05H4butTkjDgOG7rcOi4bqgQ+G7rVRJ4bq+TeG7rVFVWeG7gE7hu63hu57hu61QSMONQeG7rX3huq5Dc+G7rVLhu5JJ4butaVLhu4pOSOG7rS3hu63huqVHVVnhu4RO4butUEjDgk7hu61UUkFOSOG7rUtISeG6vk7hu63EkOG6pFThu61Oxq/hu5pD4butQ0hJQeG7rUPhuq5U4but4oCcQkHhu61Cw6jhu61C4bqiWeG7rU3hu5BJ4oCddOG7rcOtWeG7rVTDjU7hu61D4bumQeG7rUPDgUPhu61WVUHhu63hurXDiuG7rUdJ4bqiTeG7rVPDmlRz4butVEjhu7BD4butUVVZ4buATuG7rUtIw5ROR+G7rVRS4buMTuG7rVbhurhOdOG7rWlST05H4butVMOMTkjhu61D4bqiTkjhu63huqRZc+G7rU1PTkfhu61NVeG7kE7hu61D4bumTkfhu61D4buQ4butLeG7rUdJw4BOSOG7rUzhuqBJ4butUVVZ4buATuG7rUzhu7BD4butVuG6qk7hu61MVcOUTuG7rUzDgOG7rUtIw4FU4butVuG7jE5H4butVEjDlEnhu61USMOaQ+G7rcSQ4bqkTkfhu61RVcOCTuG7rVbGr8agTkd04butw6Lhu5hU4butVFJPTkfhu61T4buQ4butTkjhu65OR+G7rURBTkjhu61Uxq/hu5pOR+G7rVjhu6jhu61pSEFOSOG7rVTDgEnhu61OxIJOR+G7rVhV4bqkVOG7rUNIw5pOR+G7rcSQxq/hu6JD4butU+G7rOG7rUxJ4buGVeG7rU5I4bquQ+G7rcSQ4bq+TuG7rVbhu5pJ4butTkjhu65OR+G7rcSQw5NOR+G7rUfDk1Dhu61UT+G7rUzhu5pO4butQ0hP4butVFJJ4buAVeG7rcSQw4xOSOG7rU5Iw4Dhu63hurXDiuG7rUzDmkPhu61C4bqkWeG7rUdJ4buc4butQ0jDjU5I4butTMOA4butIsSCTkfhu61mVeG6rE7hu61Dw5ROR+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63hurNI4bqiSXThu6UvUOG7p+G7pVDhu61DTEFTU+G7m+G7sVB9T0RZ4bux4bunZE5H4butTMOA4butQ09O4butVFJBSeG7rVRI4buo4butSEFJ4butQ+G7pkHhu63hu4VIw5pD4but4bqzSMOK4butacav4buaTkfhu61Dw5ROR+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63DssSCTuG7reG6pUdISXThu61pSEVP4butVsSCTuG7rUJJQeG7rUtI4bquQ+G7rVThuqBJ4butxJDhu4BO4butVEjhu5zhu63huqVHVVnhu4RO4butw7LEgk7hu63huqVHSElz4butVOG7quG7rU5I4buO4but4bqlR1VZ4buETuG7reG6s0jhuqJJ4butQ8OT4butVMav4buaTkfhu61N4bqgT+G7rUtIw4FD4butVEjGr+G7nE5Hc+G7rUTDgU5H4butVuG6uuG7rVRV4bqkTuG7rVTDmnPhu61OR8OAWeG7rcSQw4pN4butQ0jEgk3hu61DSOG7iOG7rUjhu4xD4butSMOATkhz4butTOG7mk7hu61Mw4pO4butTOG6pFnhu63EkMav4bucTkfhu61LSeG6vk3hu61DVU5H4butTMOATeG7rU7Dik7hu61T4buw4butTkdISeG7hlBz4butROG7kEPhu61Mw5JOR+G7rVBI4bukTkfhu61T4buw4butVFJJ4buAVeG7rcSQw4xOSHThu6UvUOG7p+G7pVDhu61DTEFTU+G7m+G7sVB9T0RZ4bux4bunaMOBQ0jhu63igJwi4bqgSeG7rcOySeG7hlThu61T4bus4butS8Od4butVE/DgE7hu61USMav4bux4butVknhur5UceG7reKAnGlIw4FOR+G7rXZ34butTsSCTeG7rcOgT8OATkfhu60i4buKTkjhu61USOG7qOG7rXfhu63Dunbhu7Phu693w7nhu61TQUnhu60ixIJOR+G7rWZV4bqsTuG7rUPDlE5H4but4bqlR1VZ4buETuG7reG6s0jhuqJJ4butxJBFTeG7rVFVw4JO4butxJBJ4butROG6uFDhu61Dw4FD4butxJDhu4pB4butUEjGr8agTkfhu63hu57hu61oxqBO4but4bqlQU1z4but4bqzSU5I4butfeG6rkNz4butxJDhur5O4butVEjDgU5H4butd+G7rU7Egk3hu61TQVXhu61N4buaSeG7rVRS4bue4butVuG7gHR0dOG7rWlIw4FOR+G7rXjhu61OR8OAWeG7rXbhu6/hu61OScOKTuG7rUhJ4buGVeG7rSLhu6hD4but4bq1T05H4butVEjhu6jhu6154butw7p24buzeHnDueG7rUPDk+G7rU5HVVnhu4ZU4butVEjhu7BDc+G7rUNIT+G7rULhu4xO4but4bq14buE4butfeG7mOG7rWlIxq/hu6JOR+G7rVRIxq/hu63huqVHVVnhu4RO4butaUjhu7BDc+G7rX1JTkjhu6194buY4butaUjGr+G7ok5H4butVEjGr+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63hurNI4bqiSeG7rcSQ4bq+TuG7rUzhuqRZ4butREFOSOG7rU5HSMSoQeG7rUzDgOG7rVFV4buQQ+G7rUzDg0/hu61USEFN4butROG7sOG7rVRSSeG7gFXhu61DSMONTkjigJ104bulL1Dhu6fhu6VQ4butQ0xBU1Phu5vhu7FQfU9EWeG7seG7p1vFqE5H4butVEhFT+G7reKAnCLhuqBJ4butw7JJ4buGVOG7rVPhu6zhu61Lw53hu61UT8OATuG7rVRIxq/igJ3hu61W4buA4butQ8OUTkfhu61MQU/hu61IVcOCTuG7rU5HSEnhu4ZQc+G7rcOUTkfhu63EkEVP4but4bqkTnHhu63igJxpScOKTuG7rVBIT05H4butxJBJ4butTeG7jEnhu61DSOG7kE5z4butTeG7mFThu61Mw5JOR+G7rVRSVU5H4butVEjDgE5I4butR0nDmlDhu61OSMOA4but4bq1w4rhu61D4bumTkfhu61D4buQ4butR+G7kEPhu61Oxq/hu5pD4oCddOG7rV3Gr+G7mknhu61USOG7nEnhu61WVUHhu63hurXDiuG7reG6s8ONTkjhu61Uw5ROR3Phu63DlE5H4butxJDGr+G7okPhu61QSE9OR+G7reKAnMOgSeG7hlDhu61Nxq9V4butRMavxqBOR+G7rVbDleG7rUPDlE5H4butVEjhuqZOc+G7rWlSVU5H4butUVXDgk7hu60iw5Thu63EkOG7kEPhu61QSOG7pnPhu61QSMOT4butVMav4buaTkfhu60ixIJOR+G7rVFV4bqsTuG7rUPDlE5H4oCd4butUuG7kknhu61USMSCTkfhu61Mw4pO4but4oCcaUjDgUnhu61C4bqiT3Phu619SU5I4butQuG7mOG7rWlIxq/hu6JOR+G7rVRIxq/igJ1y4butxJDhur5O4butVEjhu5xJ4butVlVB4but4bq1w4rhu61pSOG6pk7hu61Uw5ROR+G7rcO6duG7s3bhu7nhu60t4butduG7s3l4w7lz4butw5ROR+G7rUdJ4buu4butQ8avxqBOR+G7rVbhu4rhu61pSMOBSeG7rVBIw5Nz4butfUlOSOG7rULhu5jhu61pSMav4buiTkfhu61USMav4butVsOA4butTMOA4butQuG6rEPhu63igJxmVeG7kEPhu61Mw4NP4butVEhBTeG7rUThu7Dhu61UUknhu4BV4butQ0jDjU5I4oCddOG7pS9Q4bun4bulUOG7rUNMQVNT4bub4buxUH1PRFnhu7Hhu6dbw5JO4butVEhFT+G7rVPDgUNI4but4oCcw7LDleG7rVTGr+G7mk5H4butaUhBTkjhu63DoMOTQeKAneG7rcO64bql4buPfeG7rWZVw4JO4butxJDhu5hJ4but4bqlSMOCTuG7rUTDgk7DueG7rVRIw4zhu60ixIJOR+G7rWZV4bqsTuG7rUPDlE5H4but4bqlR1VZ4buETuG7reG6s0jhuqJJ4butxJDDg+G7rUPDk+G7rUPDlE5H4butVFLhuqJJ4butUVVB4butTkhJ4buAVeG7rVRS4bqsTuG7rcSQw4FOSHPhu63EkOG7guG7rULhuqJP4butVuG7huG7rUtJTkjhu61USMOATkjhu63DsuG6oE7hu63hurXhuqBJdOG7rWROR+G7rVhVTkfhu61UUuG6rE7hu61UUsav4buaQ+G7rVRJw4pOc+G7rU7DilXhu61Hxq/GoE5H4butU8OBTkfhu61DSE/hu61CSU5I4butU8SodOG7pS9Q4bun4bulUOG7rUNMQVNT4bub4buxUH1PRFnhu7Hhu6fhurNIw5ROR+G7rUNI4buI4butU+G7sOG7rU5HSEnhu4ZQ4butxJDDgU5I4butVFLhuqxO4butVuG6uuG7rVZBTkdz4butIsSCTkfhu61mVeG6rE7hu61Dw5ROR+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63hurNI4bqiSeG7rUPDkk7hu63EkMav4buiQ+G7rU5H4buiSeG7rUNB4but4oCcW8OUTkfhu63EkOG7qEPhu61M4buaTuG7rUxBT3Phu61QSMOaQ+G7rcSQ4buoQ+G7rVbhu4Dhu61TQVXhu61USOG6rFThu61DQU/hu61Ew4BZ4oCddOG7rSLDk+G7rUzDgOG7rUtISeG7rcOUTkfhu61UUuG6pE7hu61USOG7puG7rVbDmU5H4butxJDhuqRU4butaMagTuG7reG6pUFNc+G7rUtJTkjhu61Mxq/hu6JD4butVsOZTkfhu61oxqBO4butacOCWeG7rcSQw4Phu61N4bue4butxJDGr+G7nE5H4butVEhV4bqsTuG7rUzhu6JJ4butR0nDmlDhu61Ew4JO4butWcOKTuG7reG7lE7hu61OR0jhu4Dhu61OR0hJ4buGUHThu6UvUOG7p+G7pVDhu61DTEFTU+G7m+G7sVB9T0RZ4bux4bun4oCcaUjGr+G7ok5H4butxJDhurJOR+G7rVBIw5pD4butVEjhuqZO4oCd4bulL1Dhu6fhu6VQ4butQ0xBU1Phu5vhu7FQfU9EWeG7seG7p0Phu6ZB4butUVXDiuG7rUjGr8agTkfhu6UvUOG7p+G7pVDhu61DTEFTU+G7m+G7sVB9T0RZ4bux4bunw6Lhu5hU4butVFJPTkfhu61OSOG7rk5H4butQ8OUTkfhu61MQU/hu61UT+G7rUzhu5pO4butQ+G7pkHhu60ixIJOR+G7rWZV4bqsTuG7rUPDlE5H4but4bqlR1VZ4buETuG7reG6s0jhuqJJ4butVuG7mknhu61Ww5lOR+G7rcSQ4bqkVOG7rVvhu5Thu619w5RO4butQ0jDjU5I4butTMOA4butVknhu4ZD4butVOG7sOG7rVhV4bqkVOG7rVRJ4buATuG7rU5Iw4Bz4butTVVB4butR+G7luG7rVThu6rhu61S4buqTkfhu61Tw4JVc+G7rU3hu5xJ4butVEjhu6Lhu61HSeG7jknhu61LSOG6rlDhu61Oxq/hu5pD4butVuG7gOG7rVFVw4rhu61Mw4BN4butQ+G6plXhu61DSE/hu61OR8av4bucSeG7rUTDgk7hu61RVcOK4butSMavxqBOR3Thu61bw5Phu63EkOG6vk7hu61Uw4FN4butQ0hJ4bq+Q+G7rUPhuqZV4butxJDDg+G7rcSQxq/hu6JD4butTMOATeG7rU5I4buc4butQ8OUTkfhu61D4bumQeG7rcOUTkd04bulL1Dhu6fhu6VQ4butQ0xBU1Phu5vhu7FQfU9EWeG7seG7p1vhuqZV4but4bqlR+G7jEPhu63hurNIVcOK4butw7rhuqVH4buMQ+G7reG6s0jDisO54butQuG6rkPhu61RVUHhu61Tw5ROR+G7reG7hUjhu5JO4butw6FJQU5H4butw7pLw4pOSOG7rcSQw4BP4but4bqlSMOA4but4bq1w4rDueG7rcSQxq/hu6JD4butTkfhu6JJ4butQ0Hhu61Mw4Dhu61Dw4JZ4butQ+G6plXhu61M4buaTuG7rU5I4bqkVHPhu63EkOG6uFDhu61OSOG6pFThu61Ww5lOR+G7rVRI4bucSeG7rULhuqRZ4butR0nhu5x04but4oCcW+G6plXhu61E4buwTkfhu61Nxq/hu5xJ4butQkHhu61OSOG7ilBz4butQ09OR+G7rVXhu5BO4butTkjGr+G7rUPhuqZV4butVuG7kk5Hc+G7rcSQw5RJ4butQsOKTuG7rUxBTuG7rUNBTnPhu61Exq/hu5pJ4butVFJJ4buAVeG7rcSQ4buAVeG7rULhurBOR+G7rUfhu5bhu61MSU1z4butTcOBSeG7rUzhu6JQ4butTkfDk0nhu61Mw4Hhu61TRU7hu61Ww4BOR3Phu61DSMOTVOG7rVbDk1Thu61Iw4BOR+G7rUPhu5hU4butTkfhuqRU4butVFLhu5xJ4butWEFOSHPhu61DSMagSeG7rVbGoEnhu61Ew4NZ4butVEjhu4BN4butxJDDk07hu61UUsSCTkfhu61C4bqgQ3R0dOG7rcSQSeG7rVRSw4pO4butQ+G6plXhu61DSOG7rk5H4butQ0jhuqBDc+G7rULGr+G7mkPhu61UUsOKTuG7rcSQ4bqkVOG7rVBI4bqyTkfhu61M4buyc+G7rUNIw4JO4butTMOZQeG7rU3Dglnhu61CSeG6vkN0dHTigJ3hu63DulRIRU/hu63igJzhu4VIw5pD4butVFJJ4buATuG7rVjDg+G7rVvhu5Thu619w5RO4butS0nhu4BV4butQknhu7Hhu61ET+G7rWlS4bqgTkfhu619w5lOR+G7reG7hUjDmU5H4but4bqzSOG6rkPhu63hurNIT0FO4butU0/huqBO4butTuG7mEnhu61EVU5Hw7l04butW+G6plXhu63huqVH4buMQ+G7reG6s0jDiuG7rVRSxq/hu5pD4butxJDDk+G7rcSQxq/hu6JD4butQknhur5U4butxJDhur5O4butTMOA4butQ8OCWeG7rUPhuqZV4butUVVB4butTOG6oEnhu61DSMONTkjhu61D4bumQeG7rU5Hxq/hu5xJ4butRMOCTuG7rVRST05H4butVsOZTkdz4butxJDGr+G7okPhu61T4busQeG7rVNBTkfhu61OSEnhu4BV4butTOG6pk5z4butQ0jDjU5I4butw5ROR+G7rU7hu5hJ4butVsOA4butQ0hB4butIsSCTkfhu61mVeG6rE7hu61Dw5ROR+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63hurNI4bqiSeG7rS3hu63hu4VIw5pD4but4bqzSMOK4butacav4buaTkfhu61Dw5ROR+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63DssSCTuG7reG6pUdISeG7rcSQw4Phu61Hw5NQ4butUEjhuqZO4butU+G7rEHhu61TQU5Hc+G7rU5Ixq9OR+G7rUzDglXhu61OR8OAWeG7rUPFqOG7rU7DgVRz4butQ0jhu4jhu61Dw5JO4butQ0hJ4bq+Q+G7rUPhu5hU4butR0nhu65B4butRMOSTkd04butfUlOSOG7rULhu5jhu61pSMav4buiTkfhu61USMav4but4bqlR1VZ4buETuG7reG6s0jhuqJJ4butTMOA4butTkfGr+G7nEnhu63EkMOD4butROG7kEPhu61Uw4JN4butSFVZ4bq+VHPhu61USeG7gE7hu61D4bumQeG7rcSQ4buC4butTMOATeG7rU7Dik7hu61Dw4JZ4butQ+G6plXhu63huqVH4buMQ+G7reG6s0jDiuG7rU3hu5pJdOG7rWhBVeG7rcSQw5Nz4butTOG6oEnhu61Mw4BN4butVEjDik3hu61D4bqmVeG7reG7hUjDmkPhu63hurVBSeG7rU7Egk3hu61OSOG7ilBz4butQ+G6plXhu63DoOG7rlXhu63huqVIVU5H4butQkHhu61OSOG7ilDhu61Ww4Dhu61D4bqmVeG7rcOi4bu44but4bqlR+G7jEPhu61CQeG7rU5I4buKUHR0dOG7pS9Q4bun4bulUOG7rUNMQVNT4bub4buxUFtBUFRJT07hu7Hhu6fhu6VJTUfhu61DTEFTU+G7m+G7sUlbRU5URVLhu7Hhu61TVFlMReG7m+G7sVdJRFRIceG7reG7teG7r+G7r1BYcuG7rUhFSUdIVHHhu6154buz4bu1UFhy4bux4butU1JD4bub4buxLy9DRE50QkFPVEhBTkhIT0F0Vk4vREVTS1RPUC9ORVdTL3d3d+G7sy924bu14bu1RMO94buv4bu5dsO9dnhU4bu1eXfhu7V5TOG7r3RKUEdwUuG7m3l3eeG7seG7rUFMVOG7m+G7sX1JTkjhu6194buY4butaUjGr+G7ok5H4butVEjGr+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63hurNI4bqiSeG7reKAnGlJw4pO4butUEhPTkfhu63EkEnhu61N4buMSeG7rUNI4buQTuKAneG7seG7rVdJRFRI4bub4bux4bu14buv4buv4bux4butSEVJR0hU4bub4buxeeG7s+G7teG7seG7rS/hu6fhuqVHxq/hu5xJ4butRMOCTuG7rcSQ4buKQeG7rVBIxq/GoE5H4butTU9OR+G7rU1V4buQTuG7rV1J4butVMONQ0jhu63EkOG7gE7hu61USOG7nHPhu61CSUHhu61Lw53hu60ixIJOR+G7rWZV4bqsTuG7rUPDlE5H4but4bqlR1VZ4buETuG7reG6s0jhuqJJ4butU+G7mk3hu63EkMav4buiQ+G7rVRSw5lOR+G7rVRVc+G7rVTDlE7hu61U4bqgT3Thu6UvUOG7p+G7pVDhu61DTEFTU+G7m+G7sVB9T0RZ4bux4bun4bqzSMOUTkfhu61DSOG7iOG7rUzDgE3hu61D4bqmVeG7rUNIT+G7rU5Hxq/hu5xJ4butRMOCTuG7rVFVw4rhu61Ixq/GoE5Hc+G7rUzDmkPhu61Dw5JO4butU+G7kE5Hc+G7rU5HT8OASeG7rVZJ4buGQ+G7rVFVw4JO4butQ8agc+G7rcOUTkfhu61Dw5JO4butUVVBTuG7rVTDgk1z4butQ0jEgk3hu61MT+G7rcSQ4bq+TuG7rU1J4bq+VeG7rcSQxq/hu5xOR+G7rVRJw4pO4butVOG7lOG7rUtISeG7rUzhuqRZ4butUlXhu5hOR+G7rUPhu6ZB4butTcOMTkjhu61DSElB4butQ0hP4butTkfGr+G7nEnhu61Ew4JO4butQ+G6pFnhu61Iw4FJ4butTOG6pFnhu61T4bqiTuG7rVbhuqxU4butTE/hu61WSeG7hkPhu61HSeG7luG7rUNI4bqgUHPhu61Uw4JN4butTElOSOG7rVRST05H4butTMOATkd04butaVJPTkfhu63EkMOTc+G7rUThuqRV4but4bqkTuG7rUzhu5pO4butTkjhuqRU4butQ0jDjU5I4butTMOA4butWMOCWeG7rUThu7BOR+G7rcSQ4buATuG7rVRI4buc4but4buFSMOaQ+G7reG6s0jDiuG7rVTGr+G7mk5H4butQ8OUTkfhu63huqVHVVnhu4RO4butw7LEgk7hu63huqVHSEnhu61W4buaSeG7rU5I4buuTkfhu61HScOB4butVFLhu4rhu61LSeG6vk7hu61UUsOaQ+G7rU5HSOG7huG7rVRIVeG6rFThu61ISeG6vk3hu61Dw5Phu61Dw5JO4butTMavVeG7rUdJ4buu4butxJDhur5O4butTkfDgFnhu61OQVl04bulL1Dhu6fhu6VQ4butQ0xBU1Phu5vhu7FQfU9EWeG7seG7p8Oy4buaSeG7rVTDgEnhu61OxIJOR+G7rVhV4bqkVOG7rUNIw5pOR3Phu619SU5I4butfeG7mOG7rWlIxq/hu6JOR+G7rVRIxq/hu63huqVHVVnhu4RO4but4bqzSOG6oknhu63EkMOD4butQ8OT4butTkhJ4buAVeG7rUPDlE5H4butTEFPc+G7rcSQw5NOR+G7rUfDk1Dhu61RVUFO4butVFLhu4xOR+G7rUNIT+G7rVPhu7Dhu61OR0hJ4buGUOG7rVjDglnhu61E4buwTkfhu61RVeG7kEPhu61HSUHhu60i4bqgSeG7rcOySeG7hlThu61DVeG7kEnhu61USOG6vuG7rUvhu7bhu63hu4/DsuG6oeG7rcSQ4bqmVeG7rVRI4bq+4butS+G7tuG7reG7j8Oy4bqh4bqhdOG7rVvDmU5H4butVuG7mknhu63Dgk7hu61Uw4xOSOG7rUTDgE5I4butQ0hP4butUVXDiuG7rUjGr8agTkdz4butTsOKTuG7rUtISeG7rU3huqRU4butw7pOxIJN4butduG7s3h3w7nhu63DlE5H4butxJDGr+G7okPhu61UUknhu4BV4butxJDDjE5I4butU+G6rkPhu61QSE9OR+G7reKAnGlIxq/hu6JOR+G7rcSQ4bqyTkfhu63hu4VIw5pD4butVEjhuqZO4oCd4butVsOA4butRMOCTuG7rUzDgE5H4butVMOUTuG7rUvDjU5I4butTOG6rFDhu63EkOG7gE7hu61USOG7nOG7rVBI4bukTkfhu61OR0FZ4butVOG6oEnhu61RVcOKc+G7rVLhu5JJ4butxJDGr+G7okPhu61TVVnhu61Uw5RO4butTMOATeG7rWlIw4BOSOG7rUhPw4BOR+G7rUzDgE5HdOG7pS9Q4bun4bulUOG7rUNMQVNT4bub4buxUH1PRFnhu7Hhu6ciw4FOR+G7rVRJ4bq+Q3Phu63hu57hu61USOG7nEnhu63EkEnhu4JN4butSEnhu4ZO4butVOG6oElz4butXUnhu61Uw41DSOG7rUzhu4pDSOG7rVPhu6zhu61WxIJO4butSMOTQeG7rUPhuqRQ4butVOG7iE5I4butxJDhu4BO4butVEjhu5xz4butQklB4butS8Od4butIsSCTkfhu61mVeG6rE7hu61Dw5ROR+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63hurNI4bqiSeG7rcSQw4Phu61YVeG7kE5H4butQ+G6pFDhu61O4bq2Tkfhu61O4buAdOG7reG6pUdP4bqgSeG7rVRS4buq4butVsSCTuG7rUJJQeG7rVbDgOG7rU3hu5hU4butU+G7kOG7rVTGr+G7ok5H4butxJDDgeG7rUPDkk7hu63EkMav4buiQ+G7rUzGr1Xhu61HSeG7rnPhu63EkOG7gE7hu61USOG7nOG7rVVZ4butTkdISXPhu61C4buA4butVEjhur7hu61N4buYVOG7rVRIVeG7nuG7rVbDjOG7rU5ISeG7gFXhu61Uw4FD4butxJDhu5hOR+G7rUdJ4buc4butxJDDglnhu63EkMOD4butS0jDlE5H4butQ8OSTnThu619w4Dhu63huqVHVVnhu4RO4butaUjhu4rhu61pVVnhur5Uc+G7rU5Hxq/hu5xJ4butVFLDlE5H4butQ09J4butREnhu61Uw41DSOG7rULDgFnhu61U4buOceG7reKAnOG6tcOA4butSOG6rFXhu61USOG6vnPhu61Ww4zhu61U4bqkTeG7rUzDkk5H4butVMOUTuG7rUvDjU5I4butRMOATkjhu61DSE/hu61OR8OASeG7rWZV4bqsTuG7rUPDlE5H4butTsOKTuG7rVTDlEnhu61OSOG6rE7hu61OSEnhu4ZN4butVuG7pOG7rVRSw5ROR+G7rUNPSXPhu61RVcOJVOG7rUThu4xO4butVsOA4butSMavxqBOR+G7rUtIw5NJ4butQ0hP4butTkfDgEl04but4buFSOG6oknhu61Iw4BOR+G7rU5Hw4BZ4butQ0jhu6hOR+G7rUtJ4bq+TuG7rURJ4butVMONQ0jhu61USOG7nOG7rVbhu4rhu63hu4VIw5pD4butVEjhuqZO4butQ+G7pkHhu61Mw4BOR+G7rVhV4buQTkfhu61D4bqkUOG7rVRS4bqmTeG7rVRS4buMTkdz4butVEjhuqxU4butU+G7sOG7rVLhuqRU4butxJBBVeG7rUzDkk5HdOG7rVtI4buI4butTU9OR+G7rUPDk+G7rVPhu7Dhu61RVUFO4butVMOCTeG7rUPhu6ZB4butQ8OBQ+G7rUPhuqRQc+G7rU5Hw4BOSOG7rVbDgOG7rVThuqRN4butTMOSTkfhu61I4bqiT+G7rVTDgk3hu61LSOG6rlDhu61YQeG7rUfhuqZO4butxJDhu4Lhu61Dw5lOR+G7rVbhu5pJ4butRMOCTuG7rUzDgE5H4butxJDDk05H4butR8OTUOG7rUtJTkjhu61QSMON4butVMOUTuG7rVThuqBP4butREnhu61Uw41DSOG7rVjhu6hOR+G7rVThuqZN4butQ8OUTkfhu61MQU/hu61USeG7gE7hu61OSMOCTuKAnXThu6UvUOG7p+G7pVDhu61DTEFTU+G7m+G7sVB9T0RZ4bux4bunZE5H4but4bq1w4rhu63DssSCTuG7rWlIw4xOc+G7reG7hUjDk+G7rVtI4bum4butVOG7ikNI4butw6194bqlXeG7rVjDg+G7rSLDlE5H4butaUhBTkjhu61DSE/hu61CSeG6vlRx4but4oCcw7LDjOG7rU5ISeG7gFXhu61OR1VZw4pO4butRE9z4butXUnhu61Uw41DSOG7rUzhu4pDSOG7rVPhu6zhu61WxIJO4butSMOTQeG7rcSQ4buATuG7rVRI4buc4butQklB4butS8Od4butIsSCTkfhu61mVeG6rE7hu61Dw5ROR+G7reG6pUdVWeG7hE7hu63hurNI4bqiSeG7rUPDgUNI4butxJDDglnhu61OSEnhu4BV4butVEjhuqxQ4butS+G7tuG7rcSQw4Phu61C4buK4butVMOATuG7rVBIw4Hhu61O4bq2Tkfhu61O4buAdOG7rV1J4butVMONQ0jhu61ISeG7hk7hu61OQVnhu61DxahOR+G7rURP4butTkfGr+G7nEnhu61Ew4JO4but4oCcROG7sE5H4oCd4butVOG6oE3hu61OxIJN4butduG7ueG7ueG7r+G7rcSQ4buC4butVEjhu5zhu61QSOG7pE5HdOG7rcOySeG7hkPhu61Uw5RO4butVOG6oE/hu61ESeG7rVTDjUNI4butQ+G6pk7hu63EkOG6vk7hu61OR1Xhu5JO4butS0lOSOG7rVBIw43hu61S4bqkVOG7rUzhu5pOc+G7rUPhuqZO4butU+G7sOG7rUNIVU5H4butVEFZ4butVsOAT+G7rUNV4buYQ+G7rUPhu6ZB4but4bqlSMOA4butTsav4buaQ+G7rVbDgOG7reG6pUjDgk7hu61Ew4JO4buxdOG7pS9Q4bun4bulUOG7rUNMQVNT4bub4buxUH1PRFnhu7Hhu61TVFlMReG7m+G7sVRFWFQtQUxJR05x4butUklHSFRy4bux4bun4bulU1RST05H4bunfcOASeG7rVbDgOG7reG6ok5IceG7rWlSQU5H4butfcOZSeG7pS9TVFJPTkfhu6fhu6UvUOG7pw==
Thượng thư Lê Trạc Tú - danh thơm để lại cho đời
Sinh ra trong gia đình danh giá ở làng Hộ Thịnh (Phú Thịnh) nay là thôn Khang Thịnh, xã Xuân Thịnh, huyện Triệu Sơn, Thượng thư Lê Trạc Tú được biết đến là nhân vật lịch sử có nhiều đóng góp quan trọng đối với triều đình Lê - Trịnh. Không chỉ vậy, ông còn được người đời nhắc nhớ bởi sự thanh liêm, chính trực.
Thượng thư Lê Trạc Tú một đời làm quan thanh liêm, tài sản lớn nhất ông để lại cho cháu con là danh thơm.
Theo sử liệu, Lê Trạc Tú sinh năm Quý Tỵ (1533) trong một gia đình khoa bảng ở tổng Thượng Cốc, huyện Lôi Dương, phủ Thiệu Thiên (nay là xã Xuân Thịnh, huyện Triệu Sơn). Ông nội và chú của Lê Trạc Tú đều đỗ tiến sĩ, đề danh bảng vàng. Đáng nói, cả ông nội và chú của ông đều làm đến chức Thượng thư. Và theo gia phả dòng họ Lê ở Xuân Thịnh, Lê Trạc Tú còn gọi lão tướng - Thái tể Vinh Quốc công Hoàng Đình Ái là cậu ruột.
Sinh ra trong gia đình danh giá, Lê Trạc Tú được thừa hưởng truyền thống học hành và cả sự dạy dỗ nghiêm khắc. Năm 16 tuổi, Lê Trạc Tú thi đỗ tam trường. Bấy giờ, cũng là lúc xung đột giữa hai thế lực Lê - Trịnh (Nam triều) với nhà Mạc (Bắc triều) diễn ra gay gắt, quyết liệt. Và xứ Thanh trở thành “chiến trường” nóng bỏng.
Là bởi, “đến năm Bính Ngọ (1546), sau 13 năm kể từ khi Lê Trang tông lên ngôi vua, Trịnh Kiểm đã lập hành cung vua Lê ở Vạn Lại (nay thuộc xã Thuận Minh, huyện Thọ Xuân), lấy danh nghĩa phù Lê diệt Mạc. Như vậy, đến thời điểm này, nhà Lê Trung hưng đã bố cáo với bách tính thiên hạ xác định khu vực kinh thành kháng chiến chống quân Mạc ở Vạn Lại. Đây là một điều đáng mừng cho việc Trung hưng của nhà Lê. Bởi lẽ, muốn lấy lại được đất nước bị nhà Mạc cướp thì nhà Lê không thể lưu vong mãi ở đất Ai Lao mà sớm muộn phải về nước thiết lập kinh thành để khẳng định chủ quyền của nhà Lê và kháng chiến lâu dài với nhà Mạc. Lúc bấy giờ, nhiều hào kiệt, danh sĩ trong nước nghe tiếng... đã tìm về Thanh Hóa để hội quân... Cơ nghiệp nhà Lê Trung hưng bắt đầu từ đây” (sách Kinh đô Vạn Lại - Yên Trường).
Nhà Lê với sự phò giúp của họ Nguyễn, về sau là họ Trịnh đã từng bước khôi phục lại sự nghiệp. Và đất xứ Thanh trong suốt một giai đoạn dài đã trở thành nơi đào tạo, rèn đúc nhân tài. Tại Thanh Hóa, nhà Lê đã tổ chức một số khoa thi để chọn nhân tài phụ giúp cho sự nghiệp trung hưng. Trong khoa thi năm Đinh Sửu (1577), Lê Trạc Tú tham gia và đỗ Đệ nhất giáp chế khoa xuất thân, tên ông đứng đầu trong những người thi đỗ. Năm đó, Lê Trạc Tú 44 tuổi.
Thi đỗ, làm quan, Lê Trạc Tú giữ chức Đô ngự sử và được phong tước Văn Trinh sử. Là người có văn tài, hiểu biết sâu rộng, ông được giao giữ thêm chức Hàn lâm viện Hiệu lý.
Năm 1581, khi Tiết chế Trịnh Tùng đem quân đánh giặc ở phía Tây Nam, Lê Trạc Tú cùng với Hình bộ Hữu Thị lang Bùi Khắc Nhất được giao tổ chức lực lượng phòng ngự và luận bàn việc quân cơ trong triều. Sau khi Nam triều đánh nhà Mạc khỏi kinh thành Thăng Long, Lê Trạc Tú cùng một số đại thần được cử đi hộ giá nhà vua từ hành cung Yên Trường trở về Thăng Long. Do có nhiều công lao đóng góp vào thắng lợi trong công cuộc khôi phục cơ nghiệp nhà Lê, năm Kỷ Hợi niên hiệu Quang Hưng thứ 22 (1599), Lê Trạc Tú được gia phong tước Văn Trinh bá.
“Dưới triều vua Lê Kính tông, năm 1600, một số quan lại trong triều (đứng đầu là 3 quận công Phan Ngạn, Ngô Đình Nga và Bùi Văn Khuê) nổi dậy chống lại triều đình, tập hợp lực lượng ở cửa Đại An. Giữa lúc tình hình “trong nước loạn lạc, lòng người dao động”, Bình An Vương Trịnh Tùng phải đưa nhà vua trở về Tây Đô (Thanh Hóa) để đề phòng bất trắc. Lê Trạc Tú cùng với 16 bề tôi trung nghĩa cùng hộ giá nhà vua về Tây Đô và ông là một văn thần đã đóng góp nhiều mưu kế giúp triều đình vượt qua thời điểm gian nguy” (sách Danh nhân họ Lê Thanh Hóa).
Qua những ngày khó khăn, trở về Thăng Long, Đô ngự sử Văn Trinh bá Lê Trạc Tú được phong Hiệp mưu tá lý công thần, thăng lên chức Thượng thư Bộ Lại, tước Văn Dương hầu.
Là người giữ trọng trách lớn trong triều đình Lê - Trịnh bấy giờ, Lê Trạc Tú được biết đến là người có nhiều tâm huyết trong việc chú ý, phát hiện người có tài năng để từ đó tiến cử vua Lê - chúa Trịnh cất nhắc. Không chỉ vậy, là người đứng đầu Bộ Lại, Thượng thư Lê Trạc còn đóng góp ý kiến thiết thực, góp phần chấn chỉnh phép tắc, quy định của triều đình để văn võ bá quan cùng tuân theo.
Vừa qua, lăng mộ Thượng thư Lê Trạc Tú ở xã Xuân Thịnh đã được con cháu tôn tạo khang trang.
Khi còn làm quan trong triều, Thượng thư Lê Trạc Tú cũng nổi tiếng là người khẳng khái, liêm khiết, không để danh lợi, tiền bạc làm mờ mắt. Khi người đứng đầu triều đình có những quyết sách không có lợi cho dân, cho nước, ông không sợ hãi mà thẳng thắn can ngăn. Và dù giữ quyền cao chức trọng nhiều năm, nhưng bản thân ông không để sự giàu sang cám dỗ làm mất thanh danh, ảnh hưởng đến khí chất của bậc đại quan.
Cũng bởi không tham lam tiền bạc, của cải nên khi tuổi cao, từ giã chốn quan trường thì tài sản lớn nhất ông mang theo bên mình là danh thơm, sự quý trọng của vua Lê - chúa Trịnh, văn võ bá quan và người đời. Theo sử gia Phan Huy Chú trong sách Lịch triều hiến chương loại chí, Lê Trạc Tú được người đời ngợi ca thanh liêm, đĩnh đạc.
Khi qua đời, Lê Trạc Tú được triều đình gia tặng Thiếu bảo, ban tước Liêm Quận công và gia phong phúc thần, cho dân làng lập đền thờ phụng.
Về Xuân Thịnh (Triệu Sơn), tìm đến thăm nơi thờ tự vị quan Thượng thư, trong ngôi nhà đơn sơ, thắp nén tâm hương lên ban thờ tiền nhân, ông Lê Trạc Mơ - hậu duệ của quan Thượng thư, bày tỏ: “Nghe các cụ cao niên trong dòng họ kể lại, sau khi mất, cụ (tức Thượng thư Lê Trạc Tú) được triều đình ban sắc cho con cháu trong dòng họ và dân làng lập đền thờ phụng. Đồng thời, còn ban cho ruộng đất để làm hương hỏa. Tuy nhiên, trải qua thời gian, vì nhiều nguyên do đáng tiếc, đến nay đền thờ không còn. May mắn, gia đình còn giữ lại được một số sắc phong qua các triều vua và đồ thờ (bát hương, câu đối, ban thờ). Mới đây, lăng mộ cụ được con cháu trong dòng họ tôn tạo. Cụ tài hoa xuất chúng, một đời làm quan thanh liêm, đĩnh đạc nên khi mất, tài sản để lại là danh thơm, trở thành tấm gương sáng về học thức, đạo đức, nhân cách để cháu con tự hào”.
(Bài viết có tham khảo, sử dụng một số nội dung trong sách Danh nhân họ Lê Thanh Hóa; Kinh đô Vạn Lại - Yên Trường và tài liệu lưu giữ tại dòng họ)
